Turizm sektörünün haber kaynağı Turizm Haber Merkezi'nin haberine göre pandemi döneminde personelini kaybeden turizm sektörü genelinde nitelikli ve yetişmiş personel sorunu günden güne büyürken turizmin sezonluk olması işçilerin pek çok sosyal güvenlik hakkından da mahrum kalmasına yol açıyor ve bu güvencesiz durum da yerli işgücünün turizm sektöründen uzaklaşmasının nedenleri arasında sayılıyor. Geçtiğimiz günlerde 2024 hedefleri değerlendirme toplantısında Akbelen ormanlarında ağaç katlimanı yapan Limak Holding Turizm Grubu Başkanı da olan Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB) Başkanı Kaan Kavaloğlu sorunu ''Turizmde istihdam sorunu yok, varsa bizim beceriksizliğimizden, istihdamı yönetme sorunu var.'' sözleriyle ifade etmişti.
Başta Kırgızistan, Kazakistan, Gürcistan, Özbekistan, Filipinler, Rusya ve Ukrayna gibi ülkeler olmak üzere istihdam büroları ile yurt dışından turizm sektörüne on binlerce işçi taşındığını ve bu işçilerin asgari ücretin altında çalıştırıldığını iddia eden Dev Turizm-İş Sendikası Başkanı Mustafa Kahyaoğlu turizm işletmelerindeki lojmanların ve koşullarının çalışanlar açısından yetersiz olduğunu belirterek şunları söyledi:
''Bir otele personel kapısından girdiğinizde başka, müşteri kapısından girdiğinizde başka bir dünya ile karşılaşıyorsunuz. Hizmet böyle koşullarda verilemez. 5 yıldızlı otelde, birinci sınıf tatil köyünde çalışan işçinin yaşamı o ortamdan uçurumlar kadar farklı olmalı. Bir işçi sezonda 6 ay çalıştı diyelim, işveren askıya aldım diyor, ben ücretsiz izin istemişim gibi. Bana ihtiyacı olmayan işveren,benim işe ve ücrete ihtiyacım vardı. İşsizlik sigortasına başvurduğunda sen işten çıkarılmamışsın, askıdasın cevabı alıyor. Ömrü boyunca işsizlik sigortası primi ödese, işsizlik sigortasından faydalanamıyor. Son 3 yılda devamlı 600 gün prim ödeme şartı var, yani 7 ay kesintisiz çalışması gerekiyor. Sezonluk turizm sektöründe bu yerine getirilmesi neredeyse imkansız bir koşul.''
Yıllık 4500- 5000 kişilik bir işçi sirkülasyonuyla ağırlıklı olarak turizm sektöründe yabancı istihdamı için talep aldıklarını belirten Tayga Özel İstihdam Bürosu Genel Koordinatörü İsmet Gürlek Gürlek animasyon alanında özellikle Kenya, Brezilya ve Gana gibi ülkelerin öne çıktığını söylerken Turizm mezunları Federasyonu (TURMEFED) Yönetim Kurulu üyesi Feridun Ergün ise turizmde yabancı istihdama yönelmenin sebebini yerli işgücündeki yabancı dil yetersizliği ile açıklıyor, okullarda, fakültelerde yabancı dil eğitimi verilemediğini öne sürüyor. Yabancı dile bilenlerin de beden gücü ile yapılan, servis, temizlik, bulaşık gibi işleri yapmaktan kaçındığını belirten Ergün hiçbir işi ve iş güvencesi olmayan kişilerin masa başı iş istediğini ve sorunun kaynağının da bu olduğunu belirterek şu açıklamalarda bulundu:
''Turizmde evet istihdam sorunu var çünkü turizm bir meslek olarak kabul edilmiyor. Bir bankada bile meslek tanımlarında turizmci, otelci diye bir meslek tanınmıyor, tanınmayan nasıl istihdam edilsin? Turistik otellerde hemen her meslekten bir kişi sertifikası ile diploması ile çalıştırılmak zorundadır. Çevre mühendisi ile anlaşmadan çöpünüzü atamazsınız, otelin kapısının yerini bilmez belki. Ancak tüm bu uzmanları yöneten otel müdürün, turizm mezunu olması gibi bir yeterlilik aranmıyor. Herhangi biri otel müdürü olabilir. Resepsiyonda başlayan biri o otelde yetkili müdür olabileceğini bilse o sektörü terk etmez. Özellikle üç yıldızlı ikinci bant otellerde turizm mezunları hiç çalışmıyor. Turizm mezunu çalışan olsa, çalıştığı kurumun kalitesini, standardını etkileyecektir. Lojman şöyle olmalı, diğer departmanlara yetkin eleman alalım diyecektir. Turizm işçilerinin sezonluk çalışma sorunu da öncelikle turizmin sezonluk olmaktan çıkartılması ve devletin en azından sezon dışı aylarda işçinin sigorta priminin ödenmesinde destek olmasını ile önlenebilir.''
2023 verilerine göre turizm sektöründe sendikalaşma oranı kayıtlı işçi sayısına oranlandığında yüzde 3.5 düzeyinde. İşçilerin lojman ve barınma sorunu için AKTOB Başkanı Kavaloğlu, üniversite yurtlarının yazları açık kalması ile, turizm sektörüne bağışıklık kazanan gençlere istihdam sözü vererek çözüm önerirken, Antalya Kepez Belediyesi Başkanlığı'na CHP’den adaylığını koyan Mesut Kocagöz, Kepez'de turizm işletmelerinin finans desteği ile 5 bin adet toplu konut yapma vaadi veriyor.
